Waarom dopamine je relatie in gevaar kan brengen en wat je eraan kunt doen
We leven in een tijd waarin we voortdurend prikkels ontvangen. Onze telefoon piept, Netflix roept, en zelfs een flirt op sociale media is nooit ver weg. Al die korte momentjes van opwinding hebben één gemene deler: dopamine. Dit beloningsstofje is verantwoordelijk voor dat snelle, fijne gevoel dat we krijgen bij iets spannends, lekkers of nieuws.
Maar wat als je steeds meer van die “kicks” nodig hebt om je goed te voelen, ook in je relatie?
Als relatietherapeut zie ik steeds vaker stellen bij wie dit stofje een stille saboteur blijkt. Vreemdgaan, verslaving aan porno of datingapps, of het verlangen naar constant nieuwe seksuele spanning zijn symptomen van een dieperliggend probleem: het beloningssysteem van de hersenen is uit balans.
Wat is dopamine en waarom werkt het zo verslavend?
Dopamine is een neurotransmitter die zorgt voor motivatie, focus en het gevoel van beloning. Het is evolutionair gezien bedoeld om ons aan te moedigen gedrag te herhalen dat belangrijk is voor overleving, zoals eten, voortplanten of verbinden met anderen.
In een gezonde relatie zorgt het bijvoorbeeld voor die heerlijke verliefdheid in het begin. Je denkt voortdurend aan je partner, krijgt vlinders in je buik en voelt je energiek. Maar na verloop van tijd daalt dit natuurlijke dopaminepeil, en dan komt de uitdaging: kun je ook liefde voelen zonder die constante ‘high’?
Voor sommige mensen is dat lastig. Zeker als je (onbewust) gewend bent geraakt aan dopaminepieken door externe prikkels zoals social media, seks met een nieuwe partner of de spanning van een geheim. Dan kan het dagelijks leven in een lange relatie saai aanvoelen, zelfs als de liefde nog steeds aanwezig is.
Vreemdgaan als dopamineverslaving?
Het klinkt misschien hard, maar vreemdgaan is voor sommige mensen eerder een chemische verslaving dan een morele misser. De spanning, het geheim, het risico, het zijn allemaal krachtige triggers voor een dopaminekick. In het begin voelt het als levensecht geluk, maar op de lange termijn zorgt het vaak voor schuldgevoel, wantrouwen en emotionele afstand in de relatie.
Dit geldt overigens ook voor andere vormen van ‘ontsnappingsgedrag’ in relaties: eindeloos swipen op datingapps zonder intentie, masturberen met porno tot laat in de nacht of emotioneel afhaken door je te verliezen in werk of een hobby. Het zijn allemaal manieren waarop we proberen die behoefte te stillen, vaak zonder dat we doorhebben dat het ten koste gaat van echte verbinding.
Hoe herstel je de balans?
Het herstellen van een gezonde balans vraagt bewustzijn en geduld. Je hoeft niet volledig te “ontgiften” zoals sommige trends suggereren, maar je kunt wel bewuster omgaan met wat je je brein voedt.
Breng in kaart wat jouw ‘kicks’ zijn
Welke gedragingen geven jou snel een dopaminepiek, maar trekken je tegelijk weg van echte verbinding? Is het flirten op je werk, stiekem appen met een ex, of jezelf verdoven met eindeloos bingewatchen? Dit inzicht is essentieel voor verandering.
Kies voor echte verbinding
Als relatietherapeut werk ik met koppels aan het verdiepen van intimiteit zonder dat er steeds iets nieuws of spannends nodig is. Samen vertragen, elkaars aanwezigheid weer leren waarderen, en tijd maken voor echte gesprekken kunnen net zo bevredigend worden als een dopaminekick — alleen duurzamer.
Zoek gezonde alternatieven
Een wandeling, sporten, knuffelen of samen koken kunnen ook dopamine vrijmaken, maar dan op een veel gezondere manier. Door jezelf opnieuw te trainen om plezier te ervaren in simpele dingen, geef je je systeem rust.
Onderzoek het onderliggende verlangen
Vaak zit er onder het jagen op spanning een gevoel van leegte, eenzaamheid of onvervulde behoeften. Therapie helpt om die lagen te ontrafelen. Waarom ben je geneigd om de verleiding op te zoeken? Wat mis je werkelijk?
Video: Verliefd op een ander?
Wat gebeurt er met je als overspel je overkomt, of als je zélf verliefd wordt op een ander, terwijl je al in een relatie zit?
Die overweldigende gevoelens, de verwarring, het schuldgevoel of het intense verlangen: ze lijken puur emotioneel, maar worden deels gestuurd door je brein. Dopamine, het beloningsstofje dat zorgt voor verlangen, focus en euforie, speelt hierin een hoofdrol. Het kan je zelfs tijdelijk verblinden voor de realiteit.
In deze video neem ik je mee in wat er écht gebeurt in je hoofd, je hart en in je relatie wanneer ontrouw op je pad komt. Of je nu degene bent die verliefd werd, bedrogen bent, of samen verder wilt na overspel: je staat er niet alleen voor.
Relatietherapie als kompas
Bij Marieke Proper Relatietherapie richten we ons niet alleen op gedrag, maar juist op de onderstroom. Wat speelt er écht tussen jullie? Hoe kun je weer emotioneel verbinden? En wat zijn gezonde manieren om verlangen en intimiteit opnieuw vorm te geven?
Een dopamine-detox hoeft dus niet te betekenen dat je niets spannends meer mag doen. Integendeel , het gaat erom dat je ruimte maakt voor diepere, meer vervullende ervaringen. In je relatie én in jezelf.
Loop je vast in patronen van afstand, verleiding of ontrouw? Dan nodig ik je uit voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Want echte verbinding is mogelijk, ook als je dopamine je tijdelijk op een dwaalspoor heeft gezet.

Contact met Marieke Proper
Het is mogelijk om een intake in te plannen en uitgebreid te praten over jouw dopamine probleem of andere problemen. Vul het contactformulier in en we nemen contact op. Marieke Proper heeft al vele stellen geholpen. Laat je gegevens achter en ze neemt snel contact met je op.
Videoreeks verliefd op een ander!
Wil je zelf aan de slag en op zoek naar de oorzaak ? Download dan deze videoreeks en bekijk de gratis video’s.